Barbunya, halk arasında bilinen adı ile Ayşe Kadın, kuru fasulye çeşitlerinden biridir ve taneleri kırmızı renkli benekli görünümü ile tanınır. Kuru fasulye türü olarak bilinen ve baklagiller familyasından gelen barbunya, Türk mutfaklarında yemeği ve zeytinyağlısı olarak sıkça tüketilen bir besindir. Türk insanının severek pişirdiği ve tükettiği bir gıdadır. Ayrıca, Orta Amerika menşeli bir bitki olan barbunya, yılda bir kez yetişir. Barbunya, otsu bir bitkidir ve taze iken bahçelerde pembe-beyaz dış kabuğu bulunur. İç kısmı kırmızı renkli ve beneklidir. Özellikle zeytinyağlılarda çok kullanılan ve masaların vazgeçilmez soğuk mezeleri arasında yer alan çok sevilen bir tür bitkidir.

Kuru barbunya haşlamak için, aynı nohut, kuru börülce ve kuru fasulyede olduğu gibi barbunyayı da mutlaka bir gece önceden üstünü geçecek kadar su içinde bekletmek gerekir. Kesinlikle içinde bekletilen su ile haşlamayın; taze su kullanın. Barbunya haşlarken dikkat edilmesi gereken en önemli püf noktalarından biri mutlaka ön haşlama yapmaktır. Barbunyanın üstünü üç, dört parmak geçecek kadar su ilave edip kaynattıktan sonra beş dakika kadar ön haşlama yapmak yeterli olacaktır. Bu sayede barbunyanın siyah suyu akmış olur. Daha sonrasında barbunyayı düdüklü tencereye alarak üstünü birkaç parmak geçecek şekilde temiz su ekleyin. Tuzunu da ilave ederek kaynamaya bırakın.

Düdüklü tencerenin düdüğünü indirdikten sonra ocağın altını kısarak tam yarım saat pişmeye bırakın. Eğer taze barbunya kullanacaksanız, kuru barbunyada yaptığınız gibi mutlaka ön haşlama yaptıktan sonra düdüklü tencereye alın. Taze barbunyalar, kuru barbunyaya göre daha az zamanda haşlanır. Düdüklünün düdüğünü indirdikten sonra yaklaşık on beş dakika kadar haşlayın. Eğer düdüklü tencere değil de normal bir tencere kullanacaksanız, barbunyanın haşlanma süresi yaklaşık otuz dakikadır. Bu sürenin sonunda barbunyayı kontrol edin; eğer yeterince yumuşamamış ve halen sert ise bir süre daha pişirin. Haşlama yaparken düdüklü tencere kullanmak, normal tencereye göre zaman açısından daha avantajlıdır.

Barbunya haşlarken dikkat edilmesi gereken diğer noktalar şunlardır:

Barbunya haşlama işlemi, doğru yöntemler ve püf noktalarına dikkat edilerek yapıldığında oldukça kolay ve lezzetlidir. Bu bilgilerle barbunyanızı en iyi şekilde haşlayabilir ve sofralarınıza sağlıklı ve lezzetli bir katkı sağlayabilirsiniz.